هشتمین نشست «دعوت به اندیشه» با حضور دکتر موسی نجفی، دکتر محمد جواد صافیان و استاد اصغر طاهر زاده در خانه بیداری اسلامی برگزار شد. دکتر نجفی در این نشست که با هدف بررسی فصل های هفت، هشتم و نهم کتاب «خرد سیاسی در زمان توسعه نیافتگی»؛ اثر دکتر داوری برگزار شد، به موضوع رابطه تعلق تمدنی و تعلق فرهنگ اشاره کرد. دکتر نجفی در خصوص نسبت و رابطه فرهنگ و تمدن گفت: شاخصه اصلی، تمدن است و فرهنگ زیر مجموعه ای از آن است. در واقع، این تمدن است که مشخص می کند اولویت با کدام فرهنگ است. در دل یک تمدن می توان فرهنگ های مختلف یافت. اعتبار حوزه تمدنی نیز به این است تعلقات فرهنگی بیشتری را در خود جای دهد.
تمدن ها هر چه قوی تر باشند، تعلقات فرهنگی بیشتری را با خود به همراه دارد. در انسان هم، عالی ترین تعلق یک انسان، تعلق تمدنی است. منظور از تعلق، حس وابستگی به منشاء آن تمدن است. انسان می تواند تعلق تمدنی و تعلق فرهنگی را همزمان داشته باشد. مثل اینک ما تعلق به تمدن اسلامی داریم اما به فرهنگ غربی هم تعلق داریم. برای نمونه در کشور اکثر مسوولان در حال حاضر تعلق فرهنگی اسلامی دارند، اما تعلق تمدن آنها غربی است؛ این نسبت در برخی افراد در کشور ما جای این مسئله تا حدی جا به جا شده است؛ به این مفهوم که تعلق فرهنگی افراد اسلامی است ولی تعلق تمدنی آنها غربی است.
در غرب تعلق تمدنی، غربی است ولی تعلق فرهنگی آزاد است، برای نمونه کشورهای اروپایی در عین حالی که تمدن غربی دارند، اما هر یک به زبان خاص خودشان صحبت می کنند.
تعلقات فرهنگی هر کس تا جایی که با تعلقات تمدنی وی تناقض نداشته باشد، می تواند آزاد باشد؛ مثل اینکه ایرانی ها از معماری غربی در ساختمان های خود استفاده می کنند و یا در حالی ما تعلق تمدنی اسلامی داریم، عید نوروز برگزار می کنیم و این در حالی است که که اعراب عید نوروز ندارند.
رییس خانه بیداری اسلامی اصفهان در ادامه صحبت های خود به دو راهی پیش روی ما یعنی توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی اشاره کرد. نجفی با طرح این پرسش که ما در نهایت بایستی نقد غرب را بومی سازی کنیم یا خیر؟ اظهار داشت: اگر نقد غرب بومی سازی نشود، ما همچنان در وضعیت توسعه نیافتگی خواهیم بود و این مهم با تمدن اسلامی امکان پذیر است.
صحبت از تمدن اسلامی یک توهم نیست و نشانه های زیادی از این تمدن را می توان مشاهده کرد. ما تمدن اسلامی را در تاریخ داریم. اسلام خود یک دین زنده است، تجربه عمیق شیعه در عصر صفوی و انقلاب اسلامی را نیز در اختیار داریم. قلب تمدن اسلامی، توحید است و این در حالی است که قلب تمدن غرب انسان مداری است.
انقلاب اسلامی به دلیل اینکه یک سنت پسا مدرن است، به همین جهت غرب از فهم عاجز مانده است؛ چرا که سنت قبل از دوران مدرنیته است.
دکتر محمد جواد صافیان نیز در این نشست به بیان نظرات خود از کتاب دکتر داوری پرداخت. وی گفت: دکتر داوری در آثار خود روی بک نکته کلیدی تکیه دارد که اتفاقا کمتر نیز به آن توجه شده است. داوری بر این باور است که در تاریخ نبایست اصالت بیش از اندازه به اشخاص داد. در واقع نباید بیش از اندازه به اشخاص توجه شود، در واقع این خود هستی است که در آن فرد و اشخاص صحبت می کند.
عضو هییت علمی گروه فلسفه دانشگاه اصفهان در ادامه اظهار داشت: سیاست بر خلاف گذشته وضعیت فوق العاده ای پیدا کرده به گونه ای که افراد هم چیز را درسیاست می بینند. در گذشته سیاست خود را محدود تر می دید و کمتر دیده می شد که اداره امور به دست سیاستمداران سپرده شود.
